Copyright Featured Image and Page Header Image: Wild Bunch Benelux.
Waarom deze film kijken?
Film is een venster op de wereld. Wadjda biedt zicht op het dagelijks leven van een gezin in een voorstad van Rihad, de hoofdstad van Saoudi Arabië.
Het imago van Saoudi Arabië wordt gedomineerd door de aanwezigheid van olierijkdom en de orthodoxe versie van de Soennitische islam (in dit land ligt Mekka en Medina), maar deze aspecten blijven vrijwel buiten beeld. Saoudi Arabië is een conservatieve, patriarchale maatschappij. Dit heeft wel veel zichtbare impact op het dagelijks leven. Bioscopen waren in Saoudi Arabië verboden sinds de jaren tachtig. Wadjda is de eerste filmproductie in Saoudi Arabië.
Wadjda gaat over een meisje van tien jaar dat wil fietsen, maar meisjes mogen niet fietsen in Saoudi-Arabië. De film biedt met dit eenvoudige verhaalgegeven zicht op een samenleving vanuit een kinderperspectief en het geeft een sfeerschets van de beleving van een kindertijd.
Universele aspecten hierbij zijn dat de fiets een te duur cadeau is en dat vader en moeder relatieproblemen hebben. Ook het buurjongentje vertoond universeel stereotype manlijk gedrag door te denken dat hij harder zou kunnen fietsen dan zijn buurmeisje. Maar zij is veel slimmer dan hem en overtreft hem in alle opzichten. Op kinderniveau is dit vertederend, maar deze realiteit van de ‘gender-gap’ spiegelt zich helaas in de wereld van volwassenen.
Wadjda is geregisseerd door een vrouw, Haifaa al Mansour. De hoofdpersoon Wadjda is te zien als een afspiegeling van de regisseuse die zich verzet tegen de heersende ongelijkheid en strijd voor een gelijkwaardige positie voor vrouwen. In Wadjda is de fiets de verwezenlijking van een kinderdroom, maar ook de realisatie van persoonlijke vrijheid.
Circulatie van Wadjda
De wereldpremiere was op het Filmfestival van Venetië, 2012, de Nederlandse première was op het IFFR 2013 (Hubert Bals Fonds). De film eindigde hoog op de publieksenquete. Vlak daarna ook vertoond op het Movies that Matter Filmfestival (maart 2013) in Den Haag. Nederlandse distributie via Wild Bunch Benelux (vanaf 16 mei 2013). En er is op IMDB een lange lijst met internationale distributeurs.
Recensies en tekstinterviews
-
http://www.cinema.nl/artikelen/10233487/girlpower-in-saoedi-arabie
-
http://www.cinema.nl/artikelen/9821308/spraakmakend-wadjda
-
http://www.filmkrant.nl/_titelindex_W/9515
-
http://www.filmkrant.nl/TS_mei_2013/9514 (interview met regisseuse Haifaa Al Mansour)
-
http://filmint.nu/?p=7326 (Daniel Lindvall2013 ‘Wadjda: Saudi Arabia, Cinema and Women’s Rights’, in: Film International, vol. 11, no. 1 (March 2013)
-
http://www.bfi.org.uk/news-opinion/sight-sound-magazine/reviews-recommendations/film-week-wadjda(Hannah McGill 2013 ‘Film of the week: Wadjda’, in: Sight & Sound, August 2013.
Video-interviews met regisseuse Haifaa Al-Mansour
-
http://www.theguardian.com/film/video/2013/jul/16/wadjda-saudi-arabia-female-director-video
-
http://www.cinema.nl/media/10214053/cinematv-119-wadjda[9:00]
-
https://www.npr.org/2013/09/22/224437165/wadjda-director-haifaa-al-mansour-it-is-time-to-open-up
Saoudi Arabië
-
Journalistiek boek: Paul Aarts & Carolien Roelants (2013) Soedi-Arabië: de revolutie die nog moet komen, Amsterdam: uitgeverij Nieuw Amsterdam, 2013.
-
Roman: Antoinette Vlieger (2013) Ver van mijn bed: avonturen op het Arabisch schiereiland. Amsterdam: Prometheus.
-
Proefschrift: Antoinette Vlieger (2011) Domestic workers in Saudi Arabia and the Emirates: a socio-legal study on conflicts (phd UvA).
-
Tv-reportage: Bregtje van der Haak, regie & Jacqueline de Gier, research (2005) Saoudi Solutions, Tegenlicht: Vpro.
-
Documentaire: Women without Shadows(Haifaa Al Mansour, 2005).
Lesbrieven over de film
-
http://cff.ecfaweb.org/wp-content/uploads/2015/09/WadjdaNotes.pdf
-
http://www.crdp-strasbourg.fr/main2/arts_culture/cinema/documents/wadjda_dossier_pedagogique.pdf
Film persmap
De fiets in films
-
Le gamin au vélo (Luc Dardenne, 2011), een psychologisch portret van tiener. Het mooiste moment is als de jongen met de vrouw die zich over hem heeft ontfermd een eindje gaat fietsen langs de rivier.
-
Ook in Unagi (Shohei Imamura, 1997) zit een mooie fietsscène aan de waterkant.
-
En dan is er natuurlijk ook Ladri di Biciclette (De Sica, 1948), dat een realistisch tijdsbeeld geeft van Rome anno 1948, waar een fiets een economische betekenis heeft. De Chinese versie heet Beijing Bicycle (2001), met een fietskoerier in de hoofdrol.