Skip to main content
Copyright Featured Image and Page Header Image: X Filme Creative Pool

Indrukwekkende film over een Europees denkende schrijver die zijn beschavingsnormen ziet instorten.

De film werd in Nederland vertoond in de serie Deutsches Kino (Delft, Amsterdam), op het festival Film by the Sea (Vlissingen) en in de Kino Klub Goethe (Rotterdam).

Aankondigingstekst Filmhuis Lumen, Delft

Vor der Morgenröte is een ambitieuze biografische film over de Oostenrijkse schrijver Stefan Zweig, die in de eerste helft van de vorige eeuw overal in de wereld grote bekendheid genoot door zijn historische romans en biografieën, drama’s en novellen (Schachnovelle is waarschijnlijk zijn bekendste werk; Die Welt von Gestern inspireerde Wes Anderson tot zijn film The Grand Budapest Hotel).

Zweig was een Joodse intellectueel, pacifist en groot voorstander van een verenigd Europa. De veranderingen na de Eerste Wereldoorlog en de opkomst van nationalistische bewegingen stemden hem tot diepe droefheid en leidden ertoe dat hij in 1934 op het toppunt van zijn roem zijn vaderland moest verlaten en in ballingschap ging leven.

Nu Europa opnieuw te maken heeft met nationale sentimenten en vluchtelingen, blijkt deze tweede speelfilm van de Duitse filmmaakster en actrice Maria Schrader zeer actueel. Ze beschrijft hierin episoden van Zweigs jaren in Noord- en Zuid-Amerika, waar de gastvrije ontvangst en grote erkenning die hem overal ten deel vielen zijn gevoelens van ontworteling, schuld en onmacht ten opzichte van degenen die in nazi-Duitsland achterbleven niet konden verdrijven. Zweigs innerlijke onrust wordt door hoofdrolspeler Josef Hader prachtig uitgebeeld en ook de andere acteurs, onder wie Fassbinder-ster Barbara Sukowa, zetten hun rollen overtuigend neer. Opmerkelijk is verder de indrukwekkend sobere, bijna documentaire-fotografie van Ulrich Seidls vaste cameraman Wolfgang Thaler.” Bron: https://www.filmhuis-lumen.nl/film/vor-der-morgenrote-deutsches-kino/

Aankondigingstekst van het Vlaamse filmfestival MOOOV

“1934. De Oostenrijkse schrijver Stefan Zweig op het hoogtepunt van zijn creativiteit, een ster in de literaire wereld, naast Thomas Mann de meest gelezen Duitstalige schrijver van de jaren ‘20. Na de machtsovername van de nationaalsocialisten in Duitsland werd zijn invloed ook daar groter. Als overtuigd joods pacifist wordt hij ervan verdacht wapens te verbergen. De huiszoeking raakt hem zo hard, dat hij in ballingschap gaat, eerst naar Engeland, daarna samen met zijn tweede vrouw Lotte Altmann naar New York, Buenos Aires en uiteindelijk naar Brazilië. Daar schreef hij in 1942 zijn laatste en bekendste werk De wereld van gisteren. Zweig en Altmann stapten op 22 februari 1942 samen uit het leven.

De film is geen chronologische biopic: de cineaste concentreert zich op een handvol momenten uit het leven van de schrijver en op enkele ontmoetingen in Noord- en Zuid-Amerika die iets onthullen over het karakter en de emoties van de schrijver. Tegelijk maakt de film duidelijk dat Stefan Zweig tot op heden een belangrijk schrijver is van boeken die niets aan actualiteitswaarde verloren hebben. Door deze film zullen velen Stefan Zweig herontdekken.

Maria Schrader (Hannover, 1965) is een Duitse actrice, scenarioschrijfster en regisseuse. Voor ze begon met regisseren, was ze vooral bekend voor haar rol in AIMÉE & JAGUAR. In 2005 regisseerde ze haar eerste film LOVE LIFE. Met haar tweede film, STEFAN ZWEIG, FAREWELL TO EUROPE, won ze de Bavarian Film Award voor beste regie.” Bron: https://mooov.be/Film/Stefan-Zweig-Farewell-To-Europe/2016/

Vpro capsule

“Maria Schrader beoogt geen sluitend portret van de Joodse pacifist; haar elegante en subtiele Zweig-film is een ballingschapskroniek in zes aktes, beginnend in 1936 op een PEN-congres in Buenos Aires. Josef Hader speelt de ontwortelde schrijver van Die Welt von gestern met een melancholie die effectief contrasteert met de bedrieglijk paradijselijke coulisse. Meervoudig bekroond.” https://www.vpro.nl/cinema/films/film~12761815~vor-der-morgenröte~.html

Documentatie

Vor der Morgenröte: Stefan Zweig in Amerika / Farewell to Europe. D 2016, 106 min. Regie: Maria Schrader
Duits
Nederlands
Engels