Straight Shooting (1917)

Featured Image and Page Header Image: Collection Eye Filmmuseum, Amsterdam. Copyright: Universal Film/Action Pictures.

Eye Filmmuseum heeft een vroege zwijgende western in het archief liggen: STRAIGHT SHOOTING.

De film is teruggevonden in een Tsjechisch filmarchief en werd gerestaureerd door Eye, in samenwerking met de Cineteca Comunale di Bologna. Regisseur van deze prachtig getinte film is niemand minder dan John Ford (die destijds als Jack Ford op de credits stond). Elementen uit zijn latere meesterwerken als WAGONMASTER (1950) of RIO GRANDE (1950) zijn al herkenbaar in dit vroege werk. STRAIGHT SHOOTING (1917) kent afgewogen beeldcomposities waarmee een mythisch frontier-verhaal verteld wordt.

Het verhaal: Agressieve ‘cattle ranchers’ staan tegenover vredelievende ‘crop farmers’, want het prikkeldraad van de landbouwers belemmert de noodzakelijke bewegingsvrijheid van de grote koeienkuddes op de prairie. De bende veehandelaren huren een handlanger in: Chayenne ‘The Prairie Kid’ Harry, om de boeren met geweld van hun land te verdrijven. Maar hij ziet dat de brute bendeleider Flint zo maar een boerenzoon doodschiet, zonder reden. De sheriff staat machteloos, alles hangt af van de stoere Harry, die zich inderdaad bekeert tot de goede zaak. Een groep out-laws die zich in de bergen schuilhoudt komt hem te hulp. Eind goed al goed.

Maar de mysterieuze held laat zich, ondanks de avances van een lieve boerendochter, toch niet strikken om zich te vestigen en te nestelen. De ‘lonesome cowboy’ galoppeert aan het slot naar de horizon.

Straight Shooting. VS 1917, kleur (tinting), 63’. Regie: Jack Ford. Met: Harry Carey, Molly Malone, Duke Lee.

Vertoningen van Straight Shooting

• april 2005, in het Filmmuseum, begeleid door Yvo Verschoor (piano) en Martin de Ruiter (accordeon)

• 23 mei 2005 in Filmhuis Den Haag, begeleid door Yvo Verschoor (piano) en Mike Wilcox (viool).

• In maart en april 2012 vertoond in vier Brabantse filmtheaters, begeleid door MotorBongo: Frank van Klaveren (drums en percussie), Stephan Quint (gitaar en effecten) en Peter Vermeeren (bas, synthesizer, samples en theremin). Het BKKC organiseerde in 2012 een compositiewedstrijd waarbij vier Brabantse acts streden om de opdracht uit te voeren een nieuwe score te componeren bij de zwijgende film Straight Shooting. De vakjury koos unaniem voor het Eindhovense driemanschap MotorBongo.

The Valley of Hunted Men (1928)

Het is goed mogelijk dat The Vallley of Hunted Men (Richard Thorpe, 1928) vroeger in talloze buurtbioscoopjes te zien is geweest. Het publiek in de jaren twintig zal vermoedelijk vooral hebben bestaan uit kleine jongens die na afloop met verve de film hebben nagespeeld.  Hoewel: misschien is de held wel niet stoer genoeg geweest voor hun smaak. Het is opmerkelijk dat de cowboyheld Tom Mallory vooral uitblinkt in het maken van tekeningen en hij provoceert de boeven met zijn kinderlijke knipselkunst.

Het verhaal

Cowboy Tom Mallory is een nieuwkomer bij de grenspolitie en wil zich bewijzen door een ongrijpbare bende helemaal in zijn eentje te arresteren. Hij galoppeert vol goede moed naar het Mexicaanse grensstadje Quebrada, waar het café van ‘Frenchy’ Durant een verzamelplaats is van ongure smokkelaars en wapenhandelaars. De sfeer is zwaar van dreiging, een kring van woeste barklanten bekijkt hem met argwaan.

De nieuwkomer valt wel meteen in de smaak bij het barmeisje Valita, een ravissante schoonheid met een verse bloem in haar ravenzwarte haar gestoken. Ze heeft al snel reden woeste jaloerse blikken te slaan in de richting van het nette meisje Betty. Deze juffrouw is in dit afgelegen gehucht verzeild geraakt in gezelschap van haar oom die Amerika heeft moeten ontvluchten vanwege een misdaad.

Cowboy Tom houdt zich ondertussen aan zijn opdracht. Zodra hij demonstratief een eindje gaat rijden wordt hij achtervolgd door drie boeven, maar hij schudt ze met gemak af. In het café vertellen ze hun verhaal, dat veel spannender en spectaculairder is dan de werkelijkheid. Het is sip dat hun slachtoffer plotseling in de deuropening staat en hun snoeverij onderbreekt.

Er volgt een dansfeest, waarbij Tom Mallory zijn tegenstanders net zolang uitdaagt, totdat ze eindelijk allemaal achter hem aan jagen. Hij heeft in alle hectiek ook nog tijd om te zorgen dat Betty veilig meekomt. Een fantastische achtervolging eindigt bij de grens, waar de politie de bende staat op te wachten.

Fijne momenten

Een western bevat bijna onvermijdelijk een wilde achtervolging te paard, in THE VALLEY OF HUNTED MEN zijn een paar prachtige voorbeelden te vinden. De mooiste is de fantasieversie: de drie boeven vertellen aan hun handlangers hoe ze cowboy Tom te pakken kregen en wat ze met hem gedaan hebben. Hij bungelt aan het eind van hun verhaal als een marionet aan een stel touwen in een rotsvallei. Hun grootspraak is op grappige manier in beelden vertaald.

Achtergrondinformatie

THE VALLEY OF HUNTED MEN is de laatste aflevering van een 27-delige westernserie van Action Pictures. De Nederlandse titel luidde: DE VALLEI DER SMOKKELAARS. Het is een spannend Wild West verhaal, met enkele mooie natuuropnamen in Arizona en Mexico, maar verder grotendeels in de studio opgenomen.

Acteur Buffalo Bill Jr. (Jay Wilsey) speelde vanaf 1924 tot 1941 in tientallen Westerns. Hij vernoemde zichzelf naar de beroemde showman Buffalo Bill (William Cody). In THE VALLEY OF HUNTED MEN is Buffalo Bill Jr. 32 jaar, het is een van zijn laatste zwijgende films.

Regisseur Richard Thorpe maakte in de jaren twintig talloze low budget westerns en komedies, in de jaren dertig kreeg hij meer prestigieuze projecten bij de MGM-studio. Hij bleef actief tot de jaren zestig en leverde bijvoorbeeld ook een bijdrage aan de grote Cinerama-film HOW THE WEST WAS WON (1962).

In 1942 werd een remake van Valley of Hunted Men geproduceerd door de Republic Pictures studio (regie: John English), met Bob Steele, Tom Tyler en Jimmie Dodd als ‘The 3 Mesquiteers’.

THE VALLEY OF HUNTED MEN. VS, 1928, 61 min. (1.233 meter, 18 b/s), Nederlandse tussentitels. Regie: Richard Thorpe. Met: Buffalo Bill Jr. (Tom Mallory), Alma Rayford (Valita), Oscar Apfel (Dan Phillips), Kathleen Collins (Betty Philips), Jack Ganzhorn (‘Frenchy’ Durant), Frank Ellis (‘Yucca’ Jake). THE VALLEY OF HUNTED MEN werd in Europa gedistribueerd door de Franse maatschappij Pathé.

Vertoningen van The Valley of Hunted Men

• Filmmuseum op zo 27 en ma 28 juni 2003. Begeleiding: Yvo Verschoor (piano, synthesizer, tape, samples).

Een vergelijking: STRAIGHT SHOOTING (1917) is een serieuze film, vol archetypes die op meesterlijke wijze breed uitgemeten worden. Een B-Western als THE VALLEY OF HUNTED MEN (1927) is relatief lichtvoetiger van aard. Zeker vanuit hedendaags perspectief kunnen we genieten van een flinke dosis ironie.

Verder lezen over westerns

• Buscombe, Edward (red.) The BFI Companion to the Western. Londen: BFI/Andre Deutsch, 1988.

• Fenin, George N. & William K. Everson, The Western. From Silents to Cinerama. New York: Orion Press, 1962.

• Verhoeff, Nanna, The West in early cinema: After the beginning, Amsterdam: Amsterdam UP, 2005.

• Website:http://xroads.virginia.edu/~HYPER/HNS/Westfilm/west.html(zoekterm: silent westerns).

• http://films-muets.blogspot.com/search/label/Straight%20Shooting.

• http://moviessilently.com/2017/08/13/straight-shooting-1917-a-silent-film-review/