Copyright Featured Image and Page Header Image: Peter Rommel Productions.
Berlijnse nachten zijn lang
We zijn in Berlijn, eind jaren negentig, tijdens een (fictief) bezoek van de Paus aan de stad. Het is nacht en het regent. Een handvol verhalen van dolende mensen worden met behendig met elkaar vervlochten. Allemaal zijn ze op zoek, maar waarnaar precies?
We volgen de ervaringen van het dakloze koppel Hanna en Victor, we zijn getuige van de ontmoeting tussen plattelander Jochen en het minderjarig drughoertje Patty en we zien hoe zakenman Peschke omgaat met het jongetje Feliz, een illegale immigrant uit Angola die hulpeloos rondloopt op het vliegveld. Een stel jonge punkers doorkruist deze verhalen van de urbane jungle. De jeugd ziet weinig toekomst.
De film biedt een mozaïek van lief en leed in het labyrint van een wereldstad, waar het gemakkelijk is te verdwalen en waar tegenslag op de loer ligt. Af en toe is er een glimp van medemenselijkheid, maar vooroordelen en miscommunicatie blijken altijd dominant. Nachtgestalten biedt een somber tijdsbeeld. Het is een duistere, onconventionele episodefilm, voorzien van een toepasselijke muziekscore.
Wereldpremière op de Berlinale 1999. Acteur Michael Gwisdek kreeg de Zilveren Beer op het Berlijnse filmfestival voor zijn rol van Peschke. Twintig jaar later had hij ook een mooie rol in Das Schweigende Klassenzimmer (2018)
Aanbeveling
“Het scenario van de 37-jarige regisseur Dresen [-] zit hecht in elkaar, al is er geen echt verhaal. Het spel van de hoofdrollen is van grote klasse. Het beeld van Berlijn in de regen, dat cameraman Andreas Hofer vastgelegd heeft, is misschien wel bleek en beangstigend, maar het is pakkend en blijft je bij.” Bron:https://www.vpro.nl/cinema/films/film~516478~nachtgestalten~.html
Recommendation
“The film was shot in 47 nightshifts and countless winter outdoor shoots, yet improvisation was always part of the action, such as the scene with actor Oliver Bassler, who was not forewarned he would be entering a sleazy hotel room. The hand-held camera and grainy film stock give the film authenticity and a tragi-comic touch. An example of radical cinema which blends passion and political awareness with a sincere approach.” Bron: https://www.rottentomatoes.com/m/night_shapes1999
Empfehlung
“Ein mutiger Film voller Intensität und Lebendigkeit, der eine ungeglättete Annäherung an die Wirklichkeit wagt und ein nüchternes Bild häufig übersehener Randbereiche der deutschen Wirklichkeit zeichnet.” Bron: Lexikon des Internationalen Films. URL: https://www.zweitausendeins.de/filmlexikon/?sucheNach=titel&wert=510535
Die Essenz
“Ganz nebenbei, fast beiläufig, doch umso eindringlicher stellt der Film die Frage danach, was unsere Gesellschaft überhaupt trägt. In den letzten Bildern des Films schaut uns diese Frage direkt ins Gesicht. Wir bleiben mit ihr alleine zurück, nachhaltig verstört.” Bron:Thomas Waitz, inSchnitt. URL: http://www.schnitt.de/223,2213,01.html
Director’s intention
“As he declared at the film’s premiere in Berlin, Dresen is not interested in merely painting everything black and depicting his characters as just helpless cogs in a machine. In different ways his characters, although fighting near impossible odds, make their own efforts to free themselves from the morass of their day to day existence. [-] In preparing his latest film Dresen worked closely with organisations for the homeless to get the right feel for life on the streets. In addition, on the completion of filming, Dresen painstaking retreated the entire negative of Nachtgestalten, removing gloss and toning down colour to give the film a raw, unvarnished quality. The result is characters portrayed with respect and without condescension or sentimentality and a Berlin which is not to be found in the travel brochures.” Bron: Stefan Steinberg, in World Socialist Web Site, 27 August 1999. URL: http://www.wsws.org/en/articles/1999/08/nach-a24.html
De regisseur
Andreas Dresen (1963) werd opgeleid aan de Oostduitse filmstudio DEFA in Babelsburg, enkele jaren voor de val van de Berlijnse Muur van Berlijn. Hij werd beïnvloed door de films van de Britse regisseur Ken Loach.
Zijn oeuvre bevat de speelfilms Stilles Land (1992), Halbe Treppe (2002), Sommer vorm Balkon (2005), Wolke 9 (2008, uitgebracht in Nederland), Halt auf freier Strecke (2011) en Als wir träumten (2015) over het leven van drie Oost-Duitse jongens ten tijde van de val van de Berlijnse Muur. Zijn meest recente film is Gundermann (2018) is een biografische film over de Oost-Duitse singer/writer Gerhard Gundermann.
Dokumentatie
Nachtgestalten (Night Shapes). Duitsland, 1999, 104’. Regie: Andreas Dresen
-
https://www.filmportal.de/film/nachtgestalten_2a30afebd01042ea85e0b3a9568cb35b
-
https://www.europeanfilmawards.eu/en_EN/film/night-shapes.5525
O Beautiful Night (Xaver Böhm, 2019) is een andere film over het nachtleven in Berlijn, dit keer gesitueerd in de jaren tachtig.
