Featured Image and Page Header Image: Collection Eye Filmmuseum, Amsterdam. Copyright: Gaumont
Léonce à la campagne (1913)
& Le Mystère des roches de Kador (1912)
Léonce Perret (1880-1935) was een productieve filmregisseur: tussen 1909 en 1934 heeft hij ruim 400 films geregisseerd.
Hij begon zijn loopbaan als theateracteur en kwam in het filmvak terecht via de firma Gaumont. Hij leerde het filmvak als assistent van Louis Feuillade. Hij acteert ook in zijn eigen films, zijn verschijning heeft de allure van een bon vivant. Zijn grootste succes was de film L’enfant de Paris (1913). Zijn contract bij Gaumont eindigde in 1916, een jaar later emigreerde hij naar Hollywood. Na vier jaar keerde hij in 1921 terug naar Frankrijk. Zijn laatste zwijgende films waren La Danseuse Orchidée (1928) en La Possession (1929).
In de jaren vijftig werd hij herontdekt door vertoningen in de Cinémathèque Francaise, Henri Langlois was een van de eersten die het belang van Perret erkende. Jean-Luc Godard citeerde een fragment uit Le mystère des Roches de Kador in zijn compilatiefilm Histoire(s) du Cinéma: Seul le Cinéma (1997).
Pas in de 21e eeuw kreeg Perret brede erkenning onder filmhistorici. Het festival Il Cinema Ritrovato organiseerde een uitgebreid retrospectief in 2002 en 2003. In 2003 presenteerde het filmarchief van Gaumont een overzicht van de films van Perret in het MoMa in New York. Een jaar later volgde een omvangrijke presentatie in de Cinémathèque Francaise.
Filmconcert in Eye Filmmuseum, 25 januari 2015
In het kader van de tentoonstelling Jean Desmets Droomfabriek: de avontuurlijke jaren van de film (1907-1916).
Inleiding: Mark-Paul Meijer.
Voorprogramma (begeleid door Martin Ruiter, piano)
- Le dytique (1912): wetenschappelijke film van de firma Eclair over een waterinsect. Een lelijk zwart kevertje bijt zich vast in een watersalamander. De doodstrijd van de prooi duurt minuten lang. De natuur is wreed.
- Het oplaten eener verkenningsballon (1912): documentaire film van de firma Vitascope. Surrealistische beelden van een kaal winters landschap waar een gezelschap mannen bezig is een ballon uit te pakken en te vullen met gas. De ballon stijgt langzaam op.
- Léonce à la campagne (1913): Een schitterend landhuis aan een rivier op het Franse platteland dient als achtergrond voor een frivool geminnekoos van vrolijke paartjes.
Hoofdfilm: Le Mystère des roches de Kador (1912). Begeleid door Ensemble Lumaka: Miriam Overlach (harp), Jana Machalett (fluit), Martina Forni (altviool).
Léonce Perret speelt zelf de rol van de grote schurk met een charmant uiterlijk maar een verdorven geest. Door geldbejag gedreven is hij tot alles in staat. De heldin van het verhaal is een levendige jonge vrouw, maar ze heeft vooral ook een vooruitzicht op een aanzienlijke erfenis en dat blijkt gevaarlijk. De handeling speelt zich grotendeels in interieurs af, maar er is een fascinerende sequentie op het strand bij een indrukwekkende rotsenformatie (Bretagne?).
Voor de kijker is er geen sprake van een mysterie, maar voor het meisje en haar minnaar is het speuren naar de oorzaak van het onheil dat ze overkomt. Het meisje is in shock geraakt, ze wordt genezen met behulp van een filmopname waarin de traumatische gebeurtenis op het strand nagespeeld wordt. De ontknoping volgt tijdens een gemaskerd bal, waarbij de schurk deskundig ontmaskerd wordt en het liefdeskoppel elkaar gelukzalig in de armen kan vallen.
Dit is melodrama zoals melodrama bedoeld is. We moeten daarom niet zeuren over onwaarschijnlijkheden zoals dat de minnaar van het meisje een wel erg oude man is. Hij speelt romantisch cello, dat maakt alles goed. Ook de zijlijn van de filmervaring als therapie levert mooie scènes op, van mensen die nadoen wat we zelf net met eigen ogen gezien hebben. De herbeleving van de schokkende gebeurtenis kan natuurlijk geen herkenning oproepen omdat het meisje toen bewusteloos was, het hele spektakel is alleen maar toegevoegd om ons te plezieren.
In de Desmet-collectie zijn de volgende films van Perret bewaard gebleven:
-
Petite m`ere (1910) – Waar is mijn moedertje
-
Coeur d’enfant (1911) – Kinderhart
-
Le Mystère des roches de Kador (1912) – Het geheim van de rotsen van Kador
-
La rancon du bonheur (1912) – Vervlogen geluk
-
Le Homard (1912) – De kreeft
-
Une Lecon d’amour (1912) – Les in de liefde
-
Léonce et Toto (1912) – Leon en Toto
-
Un Nuage (1913) – Donkere wolkjes
-
Léonce à la campagne (1913) – Leon gaat naar buiten
-
Léonce flirte (1913) Leon’s flirt
-
L’Enfant de Paris (1913) – Kind van Parijs (fragmenten)
Documentatie over Léonce Perret
-
Bastide, Bernard & Jean A. Gili (eds. 2003) Léonce Perret, Paris: Association Française de recherche sur l’histoire du cinéma.
-
Boekbespreking Bastide & Gili (2003): http://1895.revues.org/1412
-
Amerikaanse brieven van Perret: http://1895.revues.org/332
-
Taillé, Daniel (2006) Léonce Perret, cinématographiste Niort: Association Cinémathèque en Deux-Sèvres.
-
Videoregistratie van de begeleiding in 2011 door Jannik Giger und Tomek Kolczynski in Stadtkino Basel: https://www.youtube.com/watch?v=SYLjxp5CAPk
