Featured Image and Page Header Image: Collection Eye Filmmuseum, Amsterdam. Copyright: Autori Direttori Italiani Associati/ Società Italiana Cines.
Mario Camerini, een Italiaan in Libië
Kif Tebbi is te kenschetsen als een melodrama met een happy end, maar deze zwijgende film uit 1928 biedt nog zoveel meer.
Het verhaal is gesitueerd in het toen recente verleden, rond 1911. De hoofdpersoon Ismaïl is een rijke Arabische jongeman die terugkeert van zijn verblijf in Europa naar zijn landhuis in een woestijnoase in Libië. Zijn hoofd is vervuld van bewondering voor moderne techniek en Westerse cultuur. Zijn enthousiasme wordt met enige scepsis ontvangen door zijn familie en buren.
Al snel na terugkeer wordt hij verliefd op het mooie nomadenmeisje Mné en beschermt haar heldhaftig tegen wellustige mannen. Tevens komt hij in conflict met de Turkse bezetters (militairen van het Ottomaanse rijk). Samen met zijn broer moet hij zich aanmelden bij het Turkse leger. Het is een ontroerende scène, die door het diffuse strijklicht de allure van een schilderij van Rembrandt heeft: de bejaarde vader die afscheid neemt van zijn twee volwassen zoons.
De Italiaanse regisseur Mario Camerini bespeelt verschillende registers: een melodramatisch liefdesverhaal wordt doorsneden met documentaire episodes, met realistische opnamen van kameelkaravanen, de woestijn en oases. Hij hanteert vaak een beweeglijke cameravoering, waarbij we dicht op de huid van de acteurs zitten.
In deze film fungeren de Turkse soldaten als de ‘bad guys’ en de Italianen brengen aan het eind vrijheid en verlossing. Dit is een fraai schoolvoorbeeld van het aanpassen van de werkelijkheid aan de eisen van de tijd. Hier zou een prachtige aflevering van te maken zijn voor de tv-serie In Europa van Geert Mak: “Noord Afrika, het jaar 1928!”.
De film Kif Tebbi toont aan het slot terloops ook de mannencultuur van het legergarnizoen in een afgelegen fort in de woestijn. Andere voorbeelden: Il Deserto di Tartari (Valerio Zurlini, 1976) of Fort Saganne (Alain Corneau, 1984).
Het lijkt overigens ook alsof de Libische dictator Gaddafi goed heeft gekeken naar de heldhaftige hoofdpersoon, voor het kneden van zijn eigen outfit.
In mei 1929 verscheen een recensie van Kif Tebbi in The New York Times: “The first effort of the Adia Company of Rome, an Italian film producing group that, according to a program note, is subsidized by the Mussolini government, is a commendable picture called “Kif Tebbi,” which is Arabic for “As You Will.” The photoplay, now at the Fifth Avenue Playhouse, is based on a story by Luciano Zuccolli, and is supposed to reveal the political situation in Tripoli at the time the Italians fought the Turks for that territory. The political situation in the film, however, is mercifully of minor consequence.
Ismail, son of a caliph, falls in love with Joharah, an Arab girl of the Mahruk el Ghadi tribe of nomads. When the Turks pillage the countryside for supplies for their troops, Joharah flees with her blind sister, Gamra, across the desert to the shelter of Ismail. The blind girl is left to die in the sand wastes when Joharah is captured by a Turk. Ismail takes her from the soldier and secretes her in his home. Rassim, a jealous, black-bearded Arab, is killed by Ismail for trying to steal the girl’s love. Ismail is tried by a Turkish military court and ordered put to death. At this point the Italians arrive on the scene, quite in the manner of the United States marines in our own thrillers, bombard Kassarmut, where Ismail is held prisoner, and reunite the lovers.
The Italian players are efficient, although somewhat sluggish in such colorful rôles. The main charm of the film is the background against which it was photographed. There are shots of African villages; scraggly lines of camels trooping over the dunes; regiments of fleet-footed Arabian horses galloping down dirt streets, with long-muzzled carbines pointing skyward from the backs of the hooded Arab riders, and many other episodes equally as fascinating.” Bron: The New York Times, 20-5-1929.
Zie ook:
-
Tamis-Nasello, AnneMarie (2012) ‘Kif tebbi: visions of colonial Libya in novel and film’, in: Journal of Romance Studies, vol. 12, no. 2 (Summer 2012), pp. 75-92.
Abstract: “This essay examines Mario Camerini’s award-winning silent Italian film Kif tebbi(1928) and the original source novel by Luciano Zuccoli (1923). These works have been largely neglected by Anglophone scholars yet hold an important role as precursor to 1930s fascist colonial film culture. Set in North Africa, the story pays tribute to Italy’s 1912 conquest of Libya. Its coupled themes of war and romance, desert setting, and non-European characters foster a mythic tone that also suggests a connection to French orientalist traditions. This intertextual study looks at conflicting themes in novel and film with its traces of transnational literary and filmic aspects. It also considers the overarching ethnographic component, which reveals ideas of racial and cultural difference through its projection of Africa.”
-
Ben-Ghiat, Ruth (2012) ‘Italian Fascism’s Empire Cinema: Kif tebbi, the Conquest of Libya, and the Assault on the Nomadic’,in: Sandra Ponzanesi & Marguerite Waller (eds.) Postcolonial Cinemas: History, Aesthetics, Epistemes, New York: Routledge, pp.20-31.
Vertoningen
-
De gerestaureerde Nederlandse distributiekopie werd voor het eerst gepresenteerd op het festival Il Cinema Ritrovato 2004 in Bologna.
-
2 maart 2008, Filmmuseum. De serie Cineconcerten vormt de etalage van het archief van het Filmmuseum. Hier passen twee complimenten: ten eerste voor de voortreffelijke restauratie en ten tweede voor de ideale wijze waarop de film begeleid werd in Amsterdam door drie musici: Yaniv Jachum (saxofoon en fluit), Martin de Ruiter (bandoneon en percussie) en Erik Winkelmann (contrabas).
-
De tweede vertoning in Nederland vond plaats op 18 maart 2013, in Filmhuis Den Haag. De muzikale begeleiding werd op briljante wijze verzorgd door pianist Wim van Tuyl.
Kif Tebbi – Italië, 1928, 115 min (22 b/s, volbeeld, zw/w), Nederlandse tussentitels. Nederlandse titel: Zo u wilt. Regie: Mario Camerini. Met: Marcello Spada, Donatella Neri, Ninni Dinelli.
Regisseur Camerini (1895-1985) maakte in de jaren na Kif Tebbi een reeks van diverse mainstream films, met als sluitstuk een Don Camillo komedie in 1972. Zijn meest bekende film is Ulisse (1954), met Kirk Douglas.
