De bekroning van filmcritici in Nederland

Copyright Featured Image and Page Header Image: Louis Hartlooper Complex

Inhoudsopgave

1. De Graadt van Roggenprijs voor filmkritiek

2. De NBF Cinemagiaprijs

3. De Pierre Bayle Prijs voor filmkritiek

4. De Louis Hartlooper Prijs voor de beste filmpublicatie

5. Een korte rondblik in de Nederlandstalige filmjournalistiek (peildatum 2019)

Welke Nederlandse filmcritici werden de afgelopen vijftig jaar op welke wijze bekroond?

Het antwoord op deze vraag biedt ten eerste zicht op de waardering van het vak, en het biedt ten tweede inzicht in welke filmcriticus of filmjournalist erkenning kreeg van tijdgenoten en als spraakmakend werd beschouwd.

 1. De Graadt van Roggenprijs voor filmkritiek

In de jaren zestig werd door de Nederlandse afdeling van de CICAE (Conféderation Internationale de Cinéma’s d’Art et d’Essai) de ‘Graadt van Roggenprijs voor filmkritiek’ in het leven geroepen. Deze allereerste Nederlandse prijs voor filmkritiek is vernoemd naar Coen J. Graadt van Roggen, die van 1929 tot 1933 filmcriticus van de Nieuwe Rotterdamsche Courant was. Hij vertrok naar Nederlands-Indië, werd ziek en overleed op jonge leeftijd in 1933.

In 1964 werd de Graadt van Roggenprijs voor het eerst uitgereikt aan H.S. Visscher, filmrecensent van de Trouw. Twee jaar later, in 1966 was Jan Blokker de laureaat. De jury bestond toen uit zijn collega-filmcritici Charles Boost, Pierre H. Dubois en H.S. Visscher. Jan Blokker was als filmcriticus begonnen in het Het Parool en schreef sinds 1954 over film in het Algemeen Handelsblad.

Hij noemde zichzelf bij de aanvaarding van de prijs een ‘bioscoopverslaggever’, geen filmcriticus: “[…] de bioscoopverslaggever is iemand die de bioscoop frequenteert omdat hij van film houdt, dat wil in principe zeggen van alle films, niet alleen van Bergman, maar ook van John Wayne. Hij houdt van film en schrijft erover voor zijn eigen plezier.” Bron: Blokker, Jan, ‘Bij de uitreiking van de Graadt van Roggeprijs’, in: Skoop, jrg 3, nr. 8 (1966), p. 7.

Jan Blokker was van een jongere generatie dan de overige Nederlandse filmcritici in de jaren vijftig, hij stelde zich in de destijds verzuilde filmkritiek op als een onafhankelijke geest. Zijn opvattingen over filmkunst en filmkritiek botsen met die van de oudere critici. Met name Janus van Domburg (criticus van De Tijd en ‘de filmpaus’ van de Nederlandse pers) geeft hem van repliek (onder andere in het tijdschrift Filmforum). B.J. Bertina, de filmcriticus van de Volkskrant, blikt in zijn autobiografie (‘n Beeld van ‘n meneer, 1981) met mildheid en waardering terug op het werk van zijn jongere collega.

2. De NBF Cinemagiaprijs

In 1979 ontving Ellen Waller (NRC/Handelsblad) de eerste ‘Cinemagiaprijs’ van de Audiovisuele Beroepsvereniging voor Filmers (de NBF), die toen 25 jaar bestond. Haar dankwoord had als titel ‘Schrijven voor de prullenmand inspireert’. De NBF-Cinemagiaprijs was een kort leven beschoren en werd in totaal vier keer uitgereikt. De drie overige laureaten waren de filmhistoricus Geoffrey N. Donaldson (in 1981), regisseur Jos Stelling (in 1982) en het tijdschrift Skoop (in 1983).

3. De Pierre Bayle Prijs voor filmkritiek

De Rotterdamse Kunststichting (RKS) heeft in de jaren vijftig de ‘Pierre Bayle Prijs bestemd voor kunstkritiek’ in het leven geroepen. Per jaar stond een andere kunstdiscipline centraal, met een keuze uit zeven disciplines. Op het gebied van filmkritiek zijn zeven laureaten te noemen: L.J. Jordaan (1957), Charles Boost (1964), C.B. Doolaard (1971), Dick Ouwendijk (1978), Ellen Waller (1985), Ernie Tee (1992) en Hans Beerekamp (2000).

Hans Beerekamp ontving de Pierre Bayle Prijs voor zijn filmkritieken in NRC/Handelsblad. In zijn dankwoord weersprak hij de pessimistische conclusie van het juryrapport, waarin een somber beeld werd geschetst van de stand van zaken bij de Nederlandse filmkritiek.

De Pierre Bayle Prijs wordt sinds 2003 uitgereikt door de onafhankelijke Pierre Bayle Stichting. De Pierre Bayle Prijs voor kunstkritiek wordt voortaan om de twee jaar uitgereikt aan critici in de volgende zeven kunstdisciplines: beeldende kunst, letterkunde, toneel, dans, muziek, film, architectuur en design. De bekroning van filmkritiek had vanouds een tussenpauze van zeven jaar, dit interval is met de nieuwe aanpak dus verdubbelt.

Een jaarlijkse prijs voor filmkritiek zou voor meer continuïteit zorgen en een grotere uitstraling hebben. In deze behoefte is vanaf 2005 voorzien, in de vorm van de ‘Louis Hartlooper Prijs voor de beste filmpublicatie’.

4. De Louis Hartlooper Prijs voor de beste filmpublicatie

Deze prijs is een initiatief van het Louis Hartlooper Genootschap, opgericht onder leiding van filmregisseur Jos Stelling die in 2005 zijn tweede filmtheater in Utrecht opende, het Louis Hartlooper Complex. De doelstelling van de prijs is een publicatie te bekronen die een waardevolle bijdrage levert aan het denken over cinema en aan de verdieping van de filmcultuur in het Nederlands taalgebied. De prijs wordt sinds 2005 jaarlijks uitgereikt aan een persoon of personen die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor de geschreven filmcultuur.

De toekenning van de Louis Hartlooper Prijs voor de beste filmpublicatie gebeurde aanvankelijk door een jury van circa zeven experts die een long list samenstelde van publicaties die voldeden aan de gestelde formele eisen en de algemene doelstelling: De jury koos vervolgens uit de long list de laureaat. Het juryrapport gaf een toelichting op deze keuze.

In 2013 werd de procedure voor de toekenning van de Louis Hartlooper Prijs gewijzigd: de leden van het Louis Hartlooper Genootschap stellen voortaan een short list van drie of vijf genomineerden samen, voorzien van een korte motivatie. Professionals uit de Nederlandse filmsector kunnen vervolgens stemmen op hun favoriet. De stemgerechtigden zijn leden van de Dutch Directors Guild (DGG), Filmproducenten Nederland (FPN), Documentaire Producenten Nederland (DPN), Netherlands Society of Cinematographers (NSC) en het Netwerk Scenarioschrijvers. In 2016 werd voor het eerst ook Engelstalige publicaties over de Nederlandse film geselecteerd voor de short list.

De prijsuitreiking vindt nog steeds traditiegetrouw plaats tijdens het Nederlands Film Festival in het Louis Hartlooper Complex, doorgaans in samenhang met de jaarlijkse borrel van de KNF (Kring van Nederlandse Filmjournalisten). De Prijs bestaat uit een Zwarte Spiegel, een oorkonde met de daarbij horende bronzen Louis Hartlooper Penning, een plaats in de eregalerij in het Louis Hartlooper Complex en duizend euro. De winnaar van het vorige jaar spreekt bij de uitreiking een ‘referaat’ uit waarin hij/zij reflecteert op de stand van zaken op het vlak van filmjournalistiek in Nederland.

De laureaten

• De eerste laureaat was Joyce Roodnat, die bekroond werd voor haar serie essays in M, het maandelijkse magazine van NRC/Handelsblad. De essays fungeerden ook als promotie voor de dvd-reeksen van NRC/Handelsblad en Homescreen “Moderne Europese klassiekers”. De jury van de Louis Hartlooper Prijs 2005 oordeelde dat de essays van Roodnat gekenschetst kunnen worden als “een serie liefdevolle en bevlogen, persoonlijke en weloverwogen, kortom voorbeeldige artikelen. Het schrijven over film, dat meer en meer dreigt te verworden tot oppervlakkige consumentenvoorlichting, bewijst zij daarmee een goede dienst. Zij betuigt zich wars van de waan van de dag en zoekt onbevreesd de diepte. Als lezer krijg je meteen zin om de films die zij bespreekt te gaan zien of met andere ogen te gaan herzien.”
• In 2006 werd de Louis Hartlooper Prijs voor de beste filmpublicatie voor de tweede keer uitgereikt. De laureaat was Dirk Lauwaert, voor zijn boek Dromen van een expeditie. Geschriften over film 1971-2001 (Nijmegen: Vantilt, 2006). Het juryrapport noemt deze bundel “een inspirerende verzameling essays, persoonlijke kritieken en reflecties; een zoektocht naar de essentie van het beeld en de kunst van het associëren. […] Zelden is in het Nederlands filmgebied film zo serieus genomen als in ‘Dromen van een expeditie’. Dirk Lauwaert’s persoonlijke ervaringen zijn zowel eigenwijs als inspirerend: inspirerend voor elke eigenwijze filmliefhebber.”
• In 2007 werd de derde Louis Hartlooper Prijs uitgereikt aan Annemieke Hendriks voor haar serie interviews De pioniers: Interviews met 14 wegbereiders van de Nederlandse cinema (Amsterdam: International Theatre & Film Books/Skrien/Filmmuseum, 2006). De interviews waren eerder gepubliceerd als een serie in Skrien en werden in 2006 gebundeld in een boekuitgave. Het juryrapport motiveerde deze keuze als volgt: “De pioniers munt uit door de grondige research en de keuze van de geïnterviewden: van Paul Kijzer tot Johan Heesters, van Theun de Vries tot Mary Dresselhuys. Het boek biedt een unieke kijk op de beginjaren van de Nederlandse filmindustrie, jaren vol experimenten en onzekerheden”.
• In 2008 werd de vierde Louis Hartlooper Prijs uitgereikt aan André Waardenburg, als blijk van waardering voor zijn bijdragen aan de filmjournalistiek in Skrien en NRC/Handelsblad.
• In 2009 werd de vijfde Louis Hartlooper Prijs uitgereikt aan Dana Linssen, hoofdredacteur van de Filmkrant en filmrecensent van NRC/Handelsblad.
• In 2010 werd de zesde Louis Hartlooper Prijs uitgereikt aan Oliver Kerkdijk (Vpro-gids), voor zijn eigenzinnig romantisch taalgebruik en een indrukwekkende kennis van de filmhistorie.
• In 2011 werd de zevende Louis Hartlooper Prijs uitgereikt aan Eric Koch (Telegraaf), voor zijn grote liefde voor uiteenlopende filmgenres en stimulans voor het filmbezoek in Nederland.
• In 2012 werd de achtste Louis Hartlooper Prijs uitgereikt aan Gawie Keyser (De Groene Amsterdammer), die film op een hoger plan weet te tillen door met passie en verhelderende inzichten te schrijven.
• In 2013 was sprake van een dubbele bekroning, want er waren hetzelfde aantal stemmen uitgebracht op zowel het koppel Rob van Scheers en Paul Verhoeven (voor hun gebundelde serie filmbesprekingen Volgens Verhoeven) als op Bor Beekman (filmredacteur van de Volkskrant die in het wekelijkse filmkatern aandacht geeft aan originele achtergrondartikelen en interviews).
• In 2014 werd de tiende Louis Hartlooper Prijs uitgereikt aan de theologen Tjeu van den Berk en Marjeet Verbeek voor hun boek Het filmgesprek: woorden aan droombeelden wijden. Filmjournalist Peter van Bueren ontving de Oeuvreprijs. Tevens kon de digitalisering van de montagetafel-analyses van regisseur Wim Verstappen aangekondigd worden en de eerste aflevering gepresenteerd worden.
• In 2015 werd de elfde Louis Hartlooper Prijs toegekend aan Ruud den Drijver, voor Circus Bloteman – Biografie van Wim Verstappen.
• In 2016 werd de twaalfde Louis Hartlooper Prijs toegekend aan Patricia Pisters, voor Filming for the Future: The Work of Louis van Gasteren.
• In 2017 werd de dertiende Louis Hartlooper Prijs toegekend aan Joyce Roodnat voor Hee… zie je dat!?: De films van Ed van der Elsken
• In 2018 werd de veertiende Louis Hartlooper Prijs toegekend aan Nouchka van Brakel voor Scènes uit mijn eigen draaiboek: verhalen verteld aan mijn kleinzoon. Met een eervolle vermelding voor Barend de Voogd voor het boek Tot de laatste akte: 19 filmverzamelaars en hun sterke verhalen.
• In 2019 werd de vijftiende Louis Hartlooper Prijs toegekend aan Erik Brouwer voor Diva.

In 2014 ontving filmjournalist Peter van Bueren (de Volkskrant) de eerste Louis Hartlooper Oeuvreprijs voor de Filmjournalistiek. Tevens verscheen bij die gelegenheid de publicatie Peter van Bueren: Vijftig jaar filmjournalist. Eerder mocht hij in 2002 de Lifetime Achievement Award van het International Film Festival Rotterdam ontvangen. In 2016 kreeg hij de Parajanov’s Thaler Honorary Award van het Golden Apricot Yerevan International Film Festival (GAIFF).

De lijst van bekroningen geeft een goede indruk van de veelzijdigheid van de Nederlandse filmjournalistiek in de periode 2005-2016, maar deze lijst geeft natuurlijk geen totaalbeeld van de filmjournalistiek in deze periode. Een aanzet hiertoe poog ik in de slotparagraaf te geven, geheel op eigen gezag.

5. Een korte rondblik in de Nederlandstalige filmjournalistiek (peildatum 2019)

Op het vlak van de laureaten zijn een aantal positieve constateringen te maken:

• De Filmkrant handhaaft zich als maandblad en website met een constante hoge kwaliteit van filmjournalistiek.
• Joyce Roodnat, André Waardenburg en Dana Linssen zijn nog steeds werkzaam bij NRC/Handelsblad.
• Eric Koch werkt nog steeds bij de Telegraaf.
• Annemieke Hendrikse woont en werkt in Duitsland.
• Gawie Keyser levert wekelijks zijn bijdrage aan De Groene Amsterdammer en manifesteert zich ook op andere filmjournalistieke fronten.
• Rob Scheers en Paul Verhoeven hebben hun serie filmbesprekingen afgerond en brachten in 2014 ter afronding een tweede verzamelbundel uit (Meer Verhoeven).
• De filmpagina’s van de Volkskrant zijn voortgezet op hetzelfde hoge niveau.

In 2016 werd het online podium ‘De kleine kring’, opgericht door de Kring van Nederlandse Filmjournalisten (KNF) ter gelegenheid van hun 35-jarig bestaan.De website ontsluit het werk van historisch belangrijke filmjournalisten voor nieuwe generaties door middel van een biografische tijdslijn en een selectie van artikelen. In de eregalerij zijn tot nog toe opgenomen: Peter van Bueren en Hans Beerekamp.URL: http://www.filmjournalisten.nl/dekleinekring/

Aan de andere kant zijn ook een aantal negatieve constateringen te maken:

• Het slotnummer van het tijdschrift Skrien verscheen januari 2009 (jaargang 40, nummer 8). Een herstart door een ander redactieteam met gebruik van dezelfde naam mislukte.
• Dirk Lauwaert overleed in 2013.
• Oliver Kerkdijk is in 2014 (grotendeels) gestopt met zijn filmjournalistiek werk.

Toch kan wat mij betreft het algemene beeld van de stand van zaken op het vlak van filmjournalistiek in Nederland zeker positief zijn in 2019. Diverse online podia voorzien in filmjournalistiek en daarnaast zijn talloze andere persoonlijke initiatieven te signaleren. Enkele voorbeelden:

• De Filmkrant fungeert als vanouds als kweekvijver van schrijftalent en als maatstaf hoe een volwaardig filmtijdschrift kan functioneren.
• De continuïteit van de reeks Filmjaarboeken (sinds 1981)
• Het tijdschrift Schokkend Nieuws en Blotto (allebei met een indrukkwekkende staat van dienst)
• De website van Cineville en Vpro.nl/cinema.html
• nl; Cine.nl
• Het digitale fan-zine Film Fun (Thijs Ockersen en gastauteurs)
• Schitterende incidenten zoals het nummer van Furore over Le Ballon Rouge.
• De website Het Schimmenrijk en het bijbehorende zaalprogramma dat Hans Beerekamp al vele jaren op levendige wijze onderhoudt.
• In Vlaanderen is te wijzen op online tijdschriften over cultuur in het algemeen (zoals Rekto:Verso) en over film in het bijzonder (zoals Photogénie).

Filmjournalisten in vaste dienst blijven zeldzaam in Nederland, maar de filmredactie van dagbladen en tijdschriften zijn op goede sterkte en behouden hun hoge niveau. Daarom hulde aan dagbladen zoals de Volkskrant, NRC/Handelsblad, Trouw, het Parool, Telegraaf, AD en de tijdschriften Vrij Nederland, De Groene Amsterdammer en HP/De Tijd.

Terugblikkend op de afgelopen jaren in de 21^eeeuw zijn veel nog niet genoemde boekpublicaties over de Nederlandse filmcultuur het vermelden waard (in chronologische volgorde):

• Mieke Bernink (2003) Fons Rademakers: Scènes uit leven en werk.
• Rommy Albers & Jan Baeke & Rob Zeeman (eds. 2004) Film in Nederland.
• Hans Schoots (2004) Van Fanfare tot Spetters: Een cultuurgeschiedenis van de jaren zestig en zeventig.
• Ernest Mathijs (eds. 2004) The Cinema of the Low Countries.
• Hans Heesen & Lex Veerkamp (2005) Een volstrekt onverklaarbaar wonder: de eerste stappen op het filmpad van twaalf Nederlandse filmmakers.
• Mariska Graveland & Fritz de Jong & Paul Kempers (eds. 2006) De broertjes van Zusje: De nieuwe Nederlandse film 1995-2005.
• Thomas Leeflang (2008) Verstomde films: Verdwenen Amsterdamse bioscopen.
• Hans Schoots (2009) Bert Haanstra: Filmer van Nederland.
• Winnie de Keizer (2009) Voor een beter filmklimaat: Filmhuis Delft en filmvertoning in Nederland 1974-2009.
• Hans Beerekamp (2011) Docupedia: zekere tendenzen in de Nederlandse documentaire.
• Esther Schmidt & Sabine Veenendaal (2011) Van Abeltje tot Zoop: Over het succes van de Nederlandse jeugdfilm.
• Hans Heesen (2012) Wie zijn ogen niet gebruikt, is een verloren mens: In gesprek met George Sluizer.
• Egbert Barten (ed. 2012) Geoffrey Donaldson: Een leven voor de film.
• Hanneke van Dijk (2012) Eerst zien, dan geloven: 100 jaar cinema op Prinsengracht 452.
• Paul ruven & robbert vos (2012) De nieuwe regisseurs.
• Hans Heesen & Lex Veerkamp (2013) Ik ben blij dat ik er geweest ben: Gerrit van Dijk 1938-2012.
• Gawie Keyser (2013) De eerste vrouw: Sylvia Kristel 1952-2012.
• Thomas Leeflang (2013) Kijk! Luister! Film en radio in Nederland onder Duitse dictatuur.
• Bram Reijnhoudt (2014) Het zoveelste Laurel & Hardy boek.
• Hans Schoots (2014) Bert Haanstra: schilder, tekenaar, fotograaf.
• Lex Veerkamp (2014) Peter van Bueren: Vijftig jaar filmjournalist.
• Bert Hogenkamp (2015) De Nederlandse documentairefilm 1965-1990.
• Hans Schoots (2016) Ivenspolitiek: 50 jaar speculeren op een Nederlands schuldgevoel.
• Peter Verstraten (2016) Humour and Irony in Dutch Post-war Fiction Film.
• Barend de Voogd (2017) Tot de laatste akte! 19 filmverzamelaars en hun sterke verhalen.
• Hans Heesen (2018) Prikkelend in hoge mate – Een geschiedenis van de bioscopen in Zutphen.

Documentatie

Deze tekst werd gepubliceerd op twee websites:

– De website van de ‘Louis Hartlooper Prijs voor de beste filmpublicatie’. URL:

http://www.louishartlooperprijs.nl/artikelen/documentatie-erfgoed/de-bekroning-van-filmcritici-in-nederland

– De website van de Kring van Nederlandse Filmjournalisten (KNF). URL: http://www.filmjournalisten.nl/2016/11/16/bekroning-filmcritici-nederland/

De Graadt van Roggenprijs voor filmkritiek

Over Coen J. Graadt van Roggen zie:

• Barten, Egbert, ‘De eerste jaren van de Nederlandse filmkritiek’, in: De Groene Amsterdammer, nr. 11, jrg. 112 (16 maart 1988) pp. 20-21.

• Barten, Egbert, ‘Pers en commercie: De begindagen van de Nederlandse filmkritiek’, in: Skrien 163 (december/januari 1988/89) pp. 52-55.

• Beusekom, Ansje van, Film als kunst: Reacties op een nieuw medium in Nederland, 1895-1940,Amsterdam: Vrije Universiteit, 1998, 258.

• Dibbets, Karel, Sprekende films: De komst van de geluidsfilm in Nederland 1928-1933, Amsterdam: Cromwinckel, 1993. p. 316.

• Graadt van Roggen, Het linnen venster. Monografieën over de filmkunst nr. 1, Rotterdam 1930.

• http://film-bioscoopbranche.nl/issue/FLM/1966-01-01/edition/null/page/6

Jan Blokker was in 1952 bij het Parool begonnen bij de kunstredactie en schreef onder andere filmkritieken, in 1954 stapte hij over naar het Algemeen Handelsblad als filmcriticus (er was een vacature ontstaan omdat Ellen Waller vertrok naar Engeland). Hij stopt in 1968, uit protest tegen een mogelijke samenwerking tussen NDU (uitgever van het Algemeen Handelsblad) en De Telegraaf.  Blokker werd hoofd informatieve programma’s bij de Vpro (tot 1979). Over de filmcriticus Jan Blokker zie verder:

• Blokker, Jan, ‘Bij de uitreiking van de Graadt van Roggeprijs’, in: Skoop, jrg. 3, nr. 8 (1966), p. 7.

• Blom, Ivo & Paul van Yperen, ‘Een historische schets van de filmkritiek in Nederland’, in: Bosma, P. (red.) Filmkunde, een inleidend overzicht. Werkboek.Heerlen: Open universiteit, 1991, p. 123.

• Burg, Jos van der ‘Filmkritiek. De luiheid woekert voort. Interview met Jan Blokker, in: de Filmkrant 192 (september 1998). URL: www.filmkrant.nl.

• Hagen, Piet, ‘Knorrig onderweg tussen heden en verleden. Jan Blokker 75 jaar’, in: De Journalist, nr. 10, 17 februari 2002. URL: villamedia.nl/journalist/n/portretten/blokker.shtm.

• Hendriks, Annemieke, ‘Jan Blokker, criticus/scenarioschrijver’, in: De pioniers: Interviews met 14 wegbereiders van de Nederlandse cinema, Amsterdam: International Theatre & Film Books/Skrien/Filmmuseum, 2006, pp. 81-94.

• Hosman, Harry & R.A.F. Pröper, ‘Jan Blokker, altijd schrijver gebleven’, in: Skoop, jrg. 14, nr. 10 (december/januari 1978/79) pp. 28-41.

• Manning, Kitty, ‘Jan Blokker, filmjournalist’, Skrien 129/130 (september 1983) pp. 16-17.

• Rek, Wilma de, ‘Een gecompliceerde liefde: Jan Blokker en de Volkskrant’, in: de Volkskrant 1 juli 2006, p. 23 [bevat citaten uit het interview met Jan Blokker in Het Parool13 december 1967].

• http://www.beeldengeluidwiki.nl/index.php/Jan_Blokker

Bertina, B.J. ’n Beeld van ’n meneer, Utrecht: Het Spectrum, 1981. Zie ook:

• Bertina, B.J. ‘De confessionele filmbladen en de leidende rol van de katholieken. Een verhaal van fusies en ondergang’, in: Nederlands Jaarboek Film 1985, Weesp: Wereldvenster, 1985, pp. 18-27.

• Bertina, B.J. ‘Filmkritiek in Nederland na de Tweede Wereldoorlog: inleidende lezing bij het Studium Generale ‘Film en filmkritiek’ aan de Rijksuniversiteit Utrecht, maart 1988, in: Versus 2 (1988) pp. 141-152. URL: http://tijdschriften.filmarchief.ub.rug.nl/FILES/root/versus/1988/2-1988/filminnen/filmkritiekinnederlandpalimpsest1.pdf.

2. De NBF Cinemagiaprijs

Waller, Ellen, ‘Schrijven voor de prullenmand inspireert’, in: NRC/Handelsblad, Cultureel Supplement, 13 april 1979. Zie ook Van Beek 2000, pp. 212-213 en 230-231.

Over Ellen Waller zie o.a.

• Beek, Sandra van, De grote illusie: Leven en liefde van Ellen en Gerry Waller, Breda: De Geus, 2000.

• Förster, Annette, interview met Ellen Waller, in: Frauen und Film, december 1987.

• Huussen, A.H. jr. ‘Het jeugdwerk van de Amsterdamse filmcritica Ellen Zlata Waller-Kahn (cahiers uit het Noorden XVIII)’, 2008.

• Romme, Rian, De filmkritiek van Ellen Waller: op zoek naar een methode en een praktijk, doctoraalscriptie Film- en Televisiewetenschap, Universiteit van Amsterdam.1996. Beschikbaar op website “Alle Nederlandse speelfilms vanaf 1895 – nu” (redactie: René van Dam, 2006), URL: http://www.geocities.com/hollywood/theater/2180/Rianscriptie.htm

3. De Pierre Bayle Prijs voor filmkritiek

Over de toekenning van de Pierre Bayle Prijs 2000 voor filmkritiek aan Hans Beerekamp, zie:

• Beerekamp, Hans, ‘Niet elk lang stukis slecht: over de Nederlandse filmkritiek in dagbladen.’ in: NRC/Handelsblad, 15 maart 2002.

• Bitter, Henk & Jan Heijs & André Waardenburg, Juryrapport Pierre Bayle Prijs 2000 voor filmkritiek, z.p.; z.j.

• Berman, B.H., ‘kritiek op de filmkritiek’, in: Perstribune 18 maart 2002.

• Heijs, Jan, column, in: de Filmkrant 232 (april 2002), URL: http://www.filmkrant.nl/av/org/filmkran/archief/fk232/heijs232.html

Zie verder:

• http://www.pierrebayle.nl/prijzen/

• http://nl.wikipedia.org/wiki/Pierre_Bayle-prijs

4. De Louis Hartlooper Prijs voor de Beste Filmpublicatie

Laureaten:

• http://www.louishartlooperprijs.nl/artikelen/winnaars

• http://www.louishartlooperprijs.nl/artikelen/referaten

1. Joyce Roodnat (2x)

2. Dirk Lauwaert – Zie ook het dosssier in De Witte Raaf 171 (september/oktober 2014) en de inleiding van Bart Meuleman: ”Hoe eenvoudig zou alles niet zijn, mocht ik een taak hebben…”. URL: http://www.dewitteraaf.be/artikel/detail/nl/4036

3. Annemieke Hendriks

4. André Waardenburg

5. Dana Linssen

6. Oliver Kerkdijk

7. Eric Koch

8. Gawie Keyser

9. Rob van Scheers & Paul Verhoeven

10. Bor Beekman en de filmredactie van de Volkskrant

11. Tjeu van den Berk & Marjeet Verbeek

12. Ruud den Drijver

13. Patricia Pisters

14. Nouchka van Brakel

15. Erik Brouwer

De Louis Hartlooper Oeuvreprijs voor de Filmjournalistiek

• 2014: Peter van Bueren. Zie: http://www.hartlooper.nl/uploads/docs/DEFboekjePetervanBuerendigitaal.pdf

Peter Bosma is onafhankelijk onderzoeker, docent en filmprogrammeur. Sinds maart 2013 is hij lid van het Louis Hartlooper Genootschap. Dit artikel werd geheel op persoonlijke titel geschreven.