Skip to main content
Copyright Featured Image and Page Header Image: Pandora Filmproduktion.

Jiddische humor op Brighton Beach

Deze subtiel melancholieke humoristische film heeft 20 jaar na de uitbreng het patina van voorbije tijden verkregen, we zien New York toen de Twin Towers er nog stonden en we zien Berlijn en Polen zoals het was vlak na de val van de Muur.

In een kleine maar beklijvende bijrol zien we de theatergigant George (György) Tabori, overleden in 2007. De Oostenrijkse acteur Otto Tausig heeft een hoofdrol, hij werkte vaker samen met Jan Schütte: in Supertex (2003) en Bis später Max! (2007). Hij overleed in 2011.

“Auf wiedersehen Amerika is zijn derde film en deze keer richt Schütte de camera op een groepje Pools-Joodse emigranten dat al dertig jaar in Brighton Beach, New York woont. Het verhaal is losjes gebaseerd op de gesprekken met verschillende emigranten die hij bij een bezoek aan New York daadwerkelijk ontmoette. Alles en iedereen in deze film lijkt te zijn weggelopen uit de verhalen van schrijvers als Carmiggelt of Campert. Dezelfde alledaagse en schijnbaar nietszeggende dingen die door een kleine verdraaiing of correctie een bijzondere en dramatische uitstraling krijgen.” Bron: http://www.filmkrant.nl/_titelindex_A/1258

“Bitterzoete, met veel liefde gedraaide en goed gespeelde film over twee joodse mannen waarvan er een met een niet-joodse vrouw is getrouwd. Na dertig jaar in New York gewoond te hebben, willen ze terug naar Polen. Ofschoon er van alles mis gaat – ze stranden in Berlijn en vieren de Kerst bij het Leger des Heils – loopt het uiteindelijk toch nog goed af: het stel vindt een huis in Polen en blijft daar wonen. De man die alleen is, vindt een vrouw die met hem teruggaat naar New York. Het wordt duidelijk dat het hedendaagse Polen achterblijft bij de herinneringen aan vroeger. Vol ironie en humor. Scenario van Thomas Strittmatter en regisseur Schütte. Camerawerk van Thomas Mauch.” Bron: https://www.vpro.nl/cinema/films/film~491576~auf-wiedersehen-amerika~.html

Regisseur Jan Schütte over Auf Wiedersehen, Amerika:

“Manchmal kann einem das Leben vorkommen wie ein guter jüdischer Witz. Die Hauptfiguren sind von ungeheurem Humor geprägt, der niemanden verschont, schon gar nicht sich selber. Der Film erzählt vom Schicksal der Heimatsuche, ohne großes Aufheben, mit lakonischem Witz und oft märchenhafter Stimmung.” Bron: http://www.janschuette.de/d/awam2.html

Achtergrondinformatie over de regisseur

Jan Schüttebrak op 30-jarige leeftijd internationaal door met zijn speelfilmdebuut Drachenfutter (Dragon Chow, 1987), een observatie van een sjacheraar die rozen verkoopt in het nachtleven van Hamburg. Hij maakte twee laconiek-komische road movies, Winckelmanns Reisen (1990) en Auf Wiedersehen, Amerika (1993). Hierbij werkte hij nauw samen met scenarioschrijver Thomas Strittmatter, die in 1995 overleed. De eerste drie films van Jan Schütte waren op het International Film Festival Rotterdam te zien en zijn ook in Nederland uitgebracht in de filmhuizen.

In 1999 volgde Fette Welt, een verfilming van de roman van Helmut Krausser, in 2003 maakte hij de filmversie van de roman Supertex van Leon de Winter. Daar tussenin regisseerde hij Abschied – Brecht letzter Sommer (2000).

Bis später Max! (2007) heeft ook een Pools-Joodse Amerikaan in de hoofdrol. Deze Amerikaans/Duitse/Oostenrijkse coproductie ging in 2007 première op het Toronto International Film Festival en was het jaar daarop te zien tijdens het Sundance Film Festival. In Duitsland werd de film pas 2009 uitgebracht, met als ondertitel: Die Liebe kommt, die Liebe geht. De Engelse distributietitel is Love Comes Lately. De film is gebaseerd op drie korte verhalen van Isaac Bashevis Singer. Het segment ‘Old Love’ werd al in 2001 gemaakt en als korte film uitgebracht.

Jan Schütte heeft ook carrière gemaakt in het beroepsonderwijs. Van 2010 tot 2014 was hij directeur van de Deutsche Film- und Fernsehakademie Berlin (DFFB),waar eerder filmmakers als Hartmut Bitomsky en Reinhard Hauff deze post vervulde. Vanaf 2015 is hij dekaan van het American Film Institute Conservatory in Los Angeles.

Overige speelfilms met Duitse emigranten in de VS

  • Out of Rosenheim/Bagdad Café (Percy Adlon, 1987
  • Schultze Gets the Blues (Michael Schorr, 2003)
Auf Wiedersehen, Amerika(Bye Bye America) – Duitsland, 1993, 86 minuten. Regie: Jan Schütte
Documentatie